Cafe blockchain số 18. Game play to earn - mô hình kinh tế mới hay chỉ là Ponzi.

 Trước hết, hãy cùng nhắc lại nguồn gốc của các đồng coin, token đang lưu hành trên thị trường, và 1 số trend trước đây.

Bitcoin: Mọi đồng bitcoin đang lưu hành trên thị trường đều bắt nguồn từ việc đào bởi các thợ mỏ. BTC được sinh ra để thưởng cho thợ đào khi họ xác nhận các giao dịch. Hiện tại, chi phí để đào được 1 BTC bao gồm chi phí khấu hao máy móc, chi phí bảo dưỡng, chi phí năng lượng điện là rất lớn, tương ứng với giá BTC, và có thêm 1 chút lãi nếu máy đào hiệu quả. Các chi phí đó gọi là chi phí sản xuất 1 BTC.

Bitcoin đã trở thành 1 tôn giáo lớn với hàng chục triệu tín đồ trên khắp thế giới, vì thế, Bitcoin vẫn giữ vị thế là ông vua của thế giới blockchain.

Ethereum: 72 triệu ETH được tạo sẵn để trả cho nhà đầu tư và team dev. Còn lại được sinh ra bởi thợ đào giống như Bitcoin, sinh ra để thưởng cho những người xác nhận các giao dịch. Ethereum hướng tới việc trở thành 1 platform của thế giới blockchain.

Hiện nay marketcap của Ethereum là 380 tỷ đô, nhưng tổng giá trị của các token chạy trên đó thâm chí còn lớn hơn thế. Trên blockchain của Ethereum hiện nay có hàng trăm ngàn token, hàng trăm ngàn ứng dụng phi tập trung. Và mỗi giao dịch token, mỗi hành động trên Dapps, đều phải trả phí giao dịch bằng ETH.

Trend DEFI, FARMING: Khoảng cuối năm ngoái đến đầu năm nay, trend DEFI, FARMING đã góp phần thúc đẩy cả thị trường đi lên. Với farming, các token được “đúc” ra để thưởng cho những người đã khóa token của họ vào các smartcontract. (một số dự án đúc sẵn token để thưởng dần, 1 số thì thưởng đến đâu đúc đến đấy).

Các token có thể sử dụng để khóa lại có thể là bất cứ token nào như BUSD, USDT, ETH, BNB,...(gọi là farm đơn) hoặc token LP, đại diện cho số lượng cổ phần của bạn trong các Liquidity pool, tương ứng với 1 cặp token trong pool, gọi là farm đôi.

Để được thưởng token, bạn cần mua 1 lượng token và khóa nó lại.

Trend Game play to earn: Vài tháng trở lại đây, khi tưởng như thị trường sắp bước vào mùa đông, thì 1 lần nữa, trend game play to earn lại 1 lần nữa đẩy thị trường đi lên.

(Người trong giới crypto luôn tin rằng mùa đông sẽ tới, vấn đề chỉ là khi nào mà thôi. Và khi mùa đông đi qua, sẽ lại tới mùa xuân, thị trường sẽ hồi phục khi có 1 trend đủ mạnh ra đời)

Trong mô hình Game play to earn, các token được đúc ra để thưởng cho những người chơi game, để chơi game thì họ phải mua nhân vật, mua vật phẩm.

---

Vậy, game play to earn có phải là mô hình Ponzi hay không?

Mình lại một lần nữa dành câu trả lời này cho chính những người tham gia thị trường, tham gia vào dự án.

Xét về góc độ kỹ thuật, Play to earn chỉ đơn giản là sinh ra token mới để thưởng cho người chơi, cũng giống như mô hình farming, đúc ra token để thưởng cho người đã lock nó lại, hay giống như bitcoin và ethereum, sinh ra coin mới để thưởng cho công xác nhận giao dịch của thợ mỏ.

Hệ thống chỉ là thưởng token(lạm phát), còn việc quy đổi từ token ra tiền FIAT lại là việc của các bạn, những người tham gia.

-----

Nếu 1 dự án bất kỳ phát triển, cộng đồng đủ mạnh, niềm tin đủ lớn, giống như Bitcoin hoặc Ethereum chẳng hạn, sẽ chẳng còn ai gọi nó là Ponzi nữa. (trước đây, nhiều người vẫn gọi nó là ponzi).

Mặc dù hiện tại, nhiều người vẫn gọi nó là Zero-sum game, điều này đúng, nếu họ không coi đó là tiền thực sự, nhưng chẳng sao cả, các tín đồ của Ethereum, của Bitcoin vẫn coi đó mới thực sự là tiền, và chẳng có Zero-sum game nào cả.

----

Vậy 1 dự án có trở thành Ponzi hay không, sẽ phụ thuộc vào chính cộng đồng của nó và niềm tin của họ. Nó sẽ trở thành Ponzi, hoặc Zero-sum game nếu điều này xảy ra (tiền của người vào sau trả cho người vào trước)

- Nếu tất cả những người trong cộng đồng đều không coi token của game là tiền, tất cả đều chỉ muốn đổi sang tiền FIAT.

- Nếu dự án bị hack, team bỏ trốn, token của game trở thành vô giá trị==>thì đúng là người vào sau sẽ thua lỗ, tiền của người vào sau trả cho người vào trước.

Nhưng nếu 1 dự án nào đó đủ hay, cộng đồng đủ mạnh, niềm tin đủ lớn, họ tham gia vào game và trở thành một tín đồ thực sự, sống trong thế giới ảo đó, không có nhu cầu đổi sang tiền FIAT, token trong game chính là tiền thực sự của họ, thậm chí là còn mua thêm token để sử dụng trong game, khi đó sẽ không còn là Ponzi nữa. Rõ ràng, sẽ chỉ có một số rất ít game play to earn làm được điều đó.
Hãy cùng chờ xem, đó là game nào.....